Trong bối cảnh nguy cơ rò rỉ dữ liệu ngày càng tăng cao, hình thức tấn công credential stuffing - lợi dụng thông tin đăng nhập bị lộ để chiếm quyền tài khoản - đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với cộng đồng mạng. Thói quen dùng một mật khẩu cho nhiều dịch vụ, tưởng chừng tiện lợi, lại biến các tài khoản thành “miếng mồi” hấp dẫn cho tin tặc.
Credential stuffing là gì?
Theo OWASP, credential stuffing là một hình thức tấn công tự động, trong đó kẻ xấu sử dụng các cặp tài khoản, mật khẩu đã bị rò rỉ để liên tục thử đăng nhập vào nhiều dịch vụ khác nhau. Điểm nguy hiểm lớn nhất nằm ở thói quen tái sử dụng mật khẩu. Chỉ cần một tài khoản ở dịch vụ bất kỳ bị lộ, tin tặc có thể thử đăng nhập vào hàng loạt nền tảng - từ mạng xã hội, ngân hàng đến ví điện tử - và dễ dàng chiếm đoạt quyền truy cập nếu người dùng sử dụng mật khẩu trùng lặp.
Hậu quả không dừng lại ở việc mất quyền truy cập một dịch vụ. Một email bị chiếm quyền có thể trở thành “chìa khóa vạn năng” để đặt lại mật khẩu cho cả chuỗi tài khoản khác, kéo theo nguy cơ lừa đảo, đánh cắp thông tin cá nhân và tổn thất tài chính. SentinelOne nhận định, chỉ với một vụ rò rỉ dữ liệu lớn, hacker có thể tiến hành các chiến dịch tấn công quy mô, thực hiện hàng chục tỷ lượt đăng nhập thử mỗi tháng nhờ công cụ tự động, proxy giá rẻ và giải mã CAPTCHA vượt trội. Không ít báo cáo chỉ ra rằng, thông tin đăng nhập bị đánh cắp là nguyên nhân hàng đầu gây vi phạm dữ liệu trong ngành ngân hàng, thương mại điện tử và dịch vụ trực tuyến.
Ảnh minh họa
Làm gì để tự bảo vệ trước credential stuffing?
Biện pháp quan trọng đầu tiên là từ bỏ thói quen sử dụng chung một mật khẩu cho nhiều tài khoản. Mỗi dịch vụ quan trọng – email, ngân hàng, mạng xã hội - cần được bảo vệ bằng một mật khẩu mạnh, độc lập, kết hợp chữ, số và ký tự đặc biệt. Công cụ quản lý mật khẩu sẽ hỗ trợ người dùng tạo và lưu trữ các chuỗi mật khẩu phức tạp này một cách an toàn.
Bên cạnh đó, xác thực đa yếu tố (MFA) được xem là “lá chắn vàng” chống lại credential stuffing. Ngay cả khi mật khẩu bị lộ, lớp bảo vệ thứ hai như mã OTP, ứng dụng xác thực hoặc khóa bảo mật vẫn khiến tin tặc gặp khó khăn trong việc chiếm quyền truy cập.
Các doanh nghiệp cũng cần tăng cường bảo vệ người dùng bằng cách giới hạn số lần đăng nhập thất bại, phát hiện và chặn hành vi bất thường qua hệ thống chống bot, đồng thời chủ động cảnh báo khách hàng khi thông tin đăng nhập xuất hiện trong dữ liệu rò rỉ. Đây không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà còn là cam kết về uy tín và trách nhiệm với người dùng.
Ngay cả với các biện pháp hiện đại, người dùng vẫn đóng vai trò trung tâm trong bảo vệ tài khoản số. Việc thay đổi mật khẩu thường xuyên, nhất là sau những vụ lộ dữ liệu diện rộng, kiểm tra xem email cá nhân có trong danh sách rò rỉ bằng các công cụ miễn phí, hay cảnh giác với những cảnh báo bất thường đều là những thói quen “nhỏ” nhưng giúp tránh được nhiều rủi ro lớn.
Một mật khẩu tưởng chừng vô hại, khi bị lộ, có thể mở khóa cả chuỗi dịch vụ cá nhân. Credential stuffing vì vậy không đơn thuần là vấn đề kỹ thuật mà là lời nhắc nhở cộng đồng về vai trò quan trọng của việc xây dựng thói quen bảo mật an toàn ngay từ những điều nhỏ nhất.
Khôi Nguyên
Nguồn: Tạp chí điện tử An ninh mạng Việt Nam
Link bài viết: https://tcanninhmang.vn/tin-moi/202509/nguoi-dung-mot-mat-khau-cho-nhieu-tai-khoan-moi-ngon-cho-tin-tac-6ba7d99/
---/---
* Trung tâm An ninh mạng QTSC
Website: https://cybersec.qtsc.com.vn
Điện thoại: (84-28) 3715 8888 – Ext 900
Email: cybersec@qtsc.com.vn